Chi Lan cattleya - Hoàng hậu hoa phong lan

Lan cattleya có tên thường gọi là Cát Lan, cây có danh pháp khoa học là cattleya. Cát lan còn được biết với cái tên Lan hoàng hậu. Chi cát lan được biết đến là một chi thực vật gồm 113 loài lan phân bố từ Costa Rica đến Nam Mỹ nhiệt đới. Lan cattleya là loại lan có hoa to, đẹp rực rỡ và kiêu sa. Đặc biệt hương thơm của hoa vô cùng quyến rũ.

Cattleya cũng là tên một liên minh hoa lan gồm các chi Brassavola, Broughtonia, Cattleya, Encyclia, Guarianthe, Laelia, Myrmecophila, Sophronitis. Tại Việt Nam, Lan cattleya là một loại lan ngoại nhập nên chúng ít được đặt tên riêng theo tiếng Việt. Khác với lan hoàng thảo và địa lan truyền thống, cây lan chỉ một khác biệt cũng đã có tên riêng. Khu vực Đông Nam Á nổi tiếng với Chi lan hoàng thảo -Dendrobium thì vùng Nam Mỹ lại nổi tiếng với  Chi lan Cattleya.

Cattleya vua mèo

Lan cattleya được chia làm 2 nhóm chính:

+Nhóm 1 lá: Loại này phần giả hành chỉ có đúng một lá và chỉ ra từ 1-2 bông hoa rất to và đẹp trên một cành. Hoa rất lớn với màu sắc rất rực rỡ và thơm, ví dụ như Cattleya eldorado, gaskelliana, labiata, lueddemanniana, mendelii, mossiae, percivaliana, schroederae, trianaei, warscewiczii ..

Tuy nhiên bất cứ cái gì cũng đều có sự ngoại lệ là Cattleya luteola mặc dù thuộc nhóm Cattleya Một lá nhưng lại có thân nhỏ và hoa cũng nhỏ.

Catlleya Blc Lucky-Mungkorn

Nhóm 2 lá: Loại này mỗi giả hành có 2 đến 3 lá và một chùm sẽ cho ra từ 5-7 bông hóa tuy nhiên hoa nhỏ hơn loại 1 lá. Nhóm này thường cho hoa nhỏ hơn và mọc thành từng cụm như Cattleya aclandiae, amethystoglossa, aurantiaca, bowringiana, harrisoniana, intermedia, leopoldii, schilleriana, skinneri, walkeriana ... Trong nhóm Cattleya hai lá phổ biến nhất là Cattleya skinneri

Cattleya skinneri

Lan cattleya hai lá có đa thân và cây mang nhiều giả hành để dự trữ chất dinh dưỡng và nước. Tuy nhiên loại lan này phần giả hành hơi thấp và mập hơn các loại lan khác. Rễ nhiều nhỏ và dài mọc căn hành bám vào giá thể. Thường phần trên giả hành sẽ có một đến 2 lá to chính giữa có một lưỡi mèo bao bọc lấy phát hoa. Hoa sẽ mọc vượt lên xuyên qua phần lưỡi mèo để trổ hoa. Thường một năm cây chỉ cho ra từ 3 giả hành.

Thời điểm mới trồng cây vào chậu thì không cần thêm bất cứ giả thể gì bên trong. Khi cây lan ra rễ mới thì bạn cho than dần dần vào chậu. Than phải sạch và khi xếp không nên để than ngập rễ mà cần phải có khoảng cách để rễ ăn xuống dưới từ từ. Một thời gian sau khi phần rễ đã ra dài bám sâu xuống dưới thì mới phủ một lớp dớn phủ lên bề mặt chậu để giữ ẩm đất.

Lan cattleya thường ưa khí hậu mát mẻ, ánh sáng chỉ cần khoảng 50%. Vì thế trồng cây dưới lưới che đen là hợp lý.

Cách cho lan Cattleya ra hoa

Khi lan cattleya ra khoảng 5 tép lá đến tép thứ 6 thì bạn có thể kích phân cho chúng ra hoa. Khi tép thứ 6 này nhú ra thì bạn chuyển sang phun phân NPK có lượng lân cao như 19:31:17 phun đều lên thân rễ của chúng. Chia làm 3 lần mỗi lần cách nhau khoảng 10 ngày. Sau đó chuyển sang loại phân NPK 20:20:20 phun 3 làn nữa thì cây bắt đầu ra hoa. Khi cây bắt đầu có nụ thì bạn phun phân có hàm lượng kali tăng để tránh cho cây không rụng hoa và màu sắc hoa được đẹp.

Lan Cattleya dễ bị thối rễ, sau 2 năm thường nên thay chậu. Việc thay chậu nên tiến hành đồng thời với việc nhân giống. Lan cattleya, khi tách muốn lan có lực thì nên tách riêng ít nhất là 2 thân. Tách 2 thân sẽ đảm bảo tách được nhiều chậu lại đảm bảo lực cho cây. Lan cattleya phi mầm mới về 1 hướng, nên khi trông giữa chậu thì sau này một bên sẽ không mọc đều. Khi trồng nên đặt lệch chậu và hướng hướng phi thân mới về giữa chậu. Khi cây đủ rậm rạp, giả hành bắt đầu mọc ra khỏi mép chậu thì ta nghĩ đến việc thay chậu và tách cây.